Oekraïne en werken in Nederland

De staatsecretaris heeft bij brief de Tweede Kamer geïnformeerd over de implementatie van EU Richtlijn ‘Tijdelijke Bescherming’ (Richtlijn 2001/55/EG).

Vanaf 1 april mogen Oekraïners en de groep personen die ook onder de EU Richtlijn ‘Tijdelijke Bescherming’ vallen werken zonder tewerkstellingsvergunning (TWV). Deze personen worden in de Richtlijn Tijdelijke Bescherming’ als ‘ontheemden’ gedefinieerd.

De vrijstelling van de TWV-plicht geldt met terugwerkende kracht vanaf 4 maart 2022. The vrijstelling van de tewerkstellingsplicht is voor betaalde arbeid, vrijwilligerswerk en het lopen van een stage. Arbeid als zelfstandig ondernemer mag niet door de ‘ontheemden’ worden verricht.

De volgende categorieën personen vallen onder de bescherming van de richtlijn:

1. Personen met de Oekraïense nationaliteit die:

• Op 23 februari 20228 in Oekraïne verbleven;
• Op of na 27 november 2021 Oekraïne zijn ontvlucht omdat de spanningen toenamen of die zich op of na 27 november 2021 op het grondgebied van de Unie bevonden;
• Kunnen aantonen dat zij in de periode vóór 27 november 2021 al in Nederland verbleven, bijvoorbeeld vanwege een eerder ingediende asielaanvraag, op basis van een reguliere verblijfsvergunning of een verblijfsvergunning die is beëindigd.

2. Staatlozen of derdelanders met een andere nationaliteit dan de Oekraïense, die:

• op 23 februari 2022 in Oekraïne internationale bescherming of gelijkwaardige nationale bescherming genoten, of
• op 23 februari 2022 een (andere) geldige Oekraïense verblijfsvergunning hadden.

3. Gezinsleden van de hiervoor genoemde personen, zoals de huwelijkspartner of niet-gehuwde partner waarmee een duurzame relatie wordt onderhouden, minderjarige ongehuwde kinderen, en andere naaste familieleden die met het gezin samenwoonden en die volledig of grotendeels afhankelijk zijn.

Melden werkzaamheden voor vrijstelling TWV-plicht

De werkgever moet wel 2 dagen vóórdat werkzaamheden aanvangen, dit melden bij het UWV om in aanmerking te komen voor de TWV vrijstelling. Bij niet melden, of niet tijdig melden  is er sprake van overtreding van de Wet arbeid vreemdelingen. Deze overtreding kan worden beboet.

Klik hier voor de website van de Nederlandse Arbeidsinspectie over de Oekraïne en toegang tot de arbeidsmarkt.

BSN

Ontheemden uit de Oekraïne kunnen worden ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) op aangifte van verblijf en adres bij de gemeente, inclusief gemeentelijke opvang waar zij (tijdelijk) verblijven. Zij worden automatisch ingeschreven in de Basis Voorziening Vreemdelingen (BVV) en zijn daarmee bekend bij de IND en krijgen een BSN. Om ervoor te zorgen dat er op de juiste manier gebruik wordt gemaakt van de vrijstelling van de TWV-plicht, is het nodig dat vreemdelingen over documenten beschikken waaruit hun rechtmatig verblijf en verblijfstatus op grond van de richtlijn tijdelijke bescherming in Nederland blijkt. Zonder deze documenten is het namelijk voor werkgevers niet mogelijk om vast te stellen of de vreemdeling rechtmatig in Nederland verblijft op grond van de richtlijn tijdelijke bescherming.

De staatssecretaris schrijft in zijn brief dat enige tijd zal kosten om vanuit de Nederlandse overheid deze documenten voor alle ontheemden beschikbaar te stellen. Daarom gaat een overgangsperiode gelden. Deze overgangsperiode loopt in eerste instantie tot 31 mei 2022 en kan worden verlengd.

Gedurende de overgangsperiode geldt de vrijstelling van de tewerkstellingsvergunningsplicht voor alle Oekraïense onderdanen, die hun nationaliteit aan de hand van een document zoals een paspoort kan aantonen.

Klik hier voor meest recente informatie over Oekraïne en verblijfsvergunningen op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).