Scherper toezicht op erkend referent

De Inspectie Veiligheid en Justitie heeft een rapport uitgebracht over de toezichthoudende taken van de IND op werkgevers die als erkend referent optreden. De Inspectie constateert dat de IND medewerkers teveel gericht zijn op de ‘dienstverlenende’ taken en te weinig op de toezichthoudende taken. Hierdoor zijn er weinig boetes, waarschuwingen of intrekking van het erkend referentschap geweest.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft gereageerd op dit rapport. In zijn in reactie aan de Tweede Kamer bericht hij dat de IND in de toekomst scherper toezicht gaat houden op de erkend referenten en meer werk zal maken van haar toezichthoudende bevoegdheden.

Geen boetes en schorsingen

De Inspectie merkt op dat in de periode 2012 tot en met 2016 de IND aan werkgevers die erkend referent zijn, geen enkele bestuurlijke boete heeft opgelegd en nagenoeg geen waarschuwing heeft uitgedeeld. Dit terwijl er volgens de Inspectie wel overtredingen van de informatie-, administratie- en zorgplicht door de IND zijn geconstateerd.

Het is volgens het rapport onduidelijk op grond van welke motieven de IND nu overgaat tot het geven van een waarschuwing en het opleggen van een eventuele boete. Hoewel erkend referenten geen boetes hebben gekregen, is dit wel het geval voor niet erkende gezinsreferenten. In de periode 2014 tot en met 2016 heeft de IND aan referenten in het kader van gezinsmigratie 133 waarschuwingen en 51 boetes opgelegd.

Er hebben wel een aantal intrekkingen van het erkend referentschap van bedrijven plaatsgevonden. Maar de meeste intrekkingen van het erkend referentschap zien voornamelijk op de uitschrijving uit de Kamer van Koophandel en op inactieve erkend referenten. Dus niet in verband met overtredingen van plichten die rusten op de werkgever.

Ook adviseert de Inspectie om bij de evaluatie van de Wet Modern Migratiebeleid in 2018 stil te staan om bij de vraag of de IND wel voldoende instrumentarium heeft om effectief toezicht op erkend referenten te kunnen uitoefenen. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie geeft in zijn brief aan de Tweede Kamer aan dat dit bij de evaluatie in 2018 zeker aan de orde zal komen.

Risicoprofielen

Uit het rapport van de Inspectie volgt dat de IND ongeveer 400 tot 500 erkend referenten, een ‘risicoprofiel’ met een risicopercentage van boven de 60% heeft gegeven. Een hoog risicopercentage betekent dat de IND aanvragen scherper beoordeelt door het opvragen van aanvullende stukken, en het UWV Werkbedrijf een advies omtrent de marktconformiteit van het salaris laat uitbrengen.

De Inspectie is echter zeer kritisch op het toekennen van risicopercentages aan bedrijven door de IND. Volgens de Inspectie ligt er geen goede cijfermatige onderbouwing ten grondslag aan het toekennen van het gewicht aan de verschillende elementen die in het risicoprofiel worden meegenomen. Ook is er volgens de Inspectie een gebrek aan ervaringsgegevens bij de IND om het risicoprofiel en de daarin gehanteerde weging van de elementen van het risicoprofiel te valideren.

Net in Nederland gevestigde ondernemingen

Speciale aandacht van de IND hebben bedrijven die zich in Nederland vestigen. Daarna het erkend referentschap aanvragen en daarna een directeur naar Nederland laten komen. Dit terwijl het bedrijf weinig tot geen omzet maakt. Op papier voldoen de onderneming en de vreemdeling aan de voorwaarden voor de erkenning en toelating. De IND doet in dergelijke gevallen onderzoek naar de vestigingsmotieven van het bedrijf. Zijn deze wel gerelateerd zijn aan het uitoefen van bedrijfsactiviteiten in Nederland? Of is er sprake van een schijnconstructie met het (enkele) oogmerk om de vreemdeling verblijf in Nederland te verschaffen? 

Payroll bedrijven

Ook payroll bedrijven staan recent onder scherper toezicht. De IND houdt toezicht op het payroll bedrijf dat als erkend referent optreedt. De inlenende werkgever is voor het toezicht van de IND dan niet in beeld. Dit kan dan betekenen dat een vreemdeling via het payroll bedrijf gaat werken bij een bedrijf dat zelf niet in aanmerking zou komen voor erkenning als referent. De IND gaat in reactie op deze ontwikkeling bij de payroll bedrijven scherper toezicht houden of het pay roll bedrijf bijvoorbeeld wel heeft voldaan aan de zorgplicht door te controleren of de vreemdeling over de geschikte capaciteiten beschikt om de functie uit te kunnen oefenen voor de inlenende werkgever. Is dat niet het geval dan zullen sancties worden opgelegd aan het payroll bedrijf.

Meer weten?

Meer weten over het erkend referentschap en de administratie-, informatie en zorgplicht? Stuur Sander Groen een email: groen@kroesadvocaten.nl